LIPOPROTEIN A OR Lp(a): HOW TO REDUCE THEM IN TELUGU

లిపోప్రొటీన్ ఎ (lipoprotein a) ని Lp(a) అని కూడా పిలుస్తారు. మీ రక్తంలో ఎల్‌పి(ఎ) స్థాయిలు ఎక్కువగా ఉంటే గుండె జబ్బులు మరియు స్ట్రోక్ వచ్చే ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. ఇది మీ ధమనులలో కొవ్వు ఏర్పడటానికి దోహదం చేస్తుంది. ఆరోగ్యకరమైన ఆహారాన్ని నిర్వహించడం, క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం చేయడం మరియు ధూమపానం చేయకపోవడం వంటి జీవనశైలి మార్పులు కొంతవరకు Lp(a) స్థాయిలను తగ్గించవచ్చు. కొన్ని సందర్భాల్లో, Lp(a) స్థాయిలు గణనీయంగా పెరిగినట్లయితే వాటిని తగ్గించడానికి మందులు సూచించబడతాయి.

లిపోప్రొటీన్(ఎ) లేదా ఎల్‌పి(ఎ) అంటే ఏమిటి ?

ఇది మీ రక్తంలో కనిపించే ఒక రకమైన చెడు కొలెస్ట్రాల్.  Lp(a) LDL కొలెస్ట్రాల్‌ లాగానే ఉంటుంది.కానీ Lp(a)కి అపోలిపోప్రొటీన్(a) అనే అదనపు ప్రొటీన్ జోడించబడి ఉంటుంది. అంటే Lp(a) = LDL + అపోలిపోప్రొటీన్(a)

లిపోప్రొటీన్(ఎ)  ఎక్కడ తయారవుతుంది?

లిపోప్రొటీన్ (ఎ) లేదా ఎల్‌పి (ఎ) ప్రధానంగా కాలేయంలో ఉత్పత్తి అవుతుంది. మీ శరీరం జీవక్రియ ప్రక్రియలలో భాగంగా దీనిని ఉత్పత్తి చేస్తుంది.

ఎల్‌డిఎల్ కొలెస్ట్రాల్ కణాలతో అపోలిపోప్రొటీన్ (ఎ) అనే ప్రోటీన్‌లను కలపడం ద్వారా కాలేయం ఎల్‌పి(ఎ)ని ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఈ కలయిక లిపోప్రొటీన్ (ఎ) అణువును ఏర్పరుస్తుంది. ఉత్పత్తి అయిన తర్వాత, Lp(a) రక్తప్రవాహంలో ప్రవహిస్తుంది . కాబట్టి దీనిని రక్త పరీక్ష ద్వారా కొలవవచ్చు.

లిపోప్రొటీన్(ఎ)  సాధారణ స్థాయిలు ఎంత ?

లైపోప్రొటీన్ (a) లేదా Lp (a) యొక్క సాధారణ లేదా సగటు స్థాయిలు ప్రయోగశాల మరియు ఉపయోగించిన యూనిట్‌లను బట్టి మారవచ్చు. సాధారణంగా, Lp(a) స్థాయిలు ప్రతి డెసిలీటర్‌కు మిల్లీగ్రాములు (mg/dL) లేదా లీటరుకు మిల్లీమోల్స్‌లో (mmol/L) కొలుస్తారు.

Lp(a) యొక్క సాధారణ పరిధి 30 mg/dL కంటే తక్కువగా లేదా 75 nmol/L కంటే తక్కువగా పరిగణించబడుతుంది.

లిపోప్రొటీన్(ఎ)  పెరగడానికి గల కారణాలు ఏమిటి ?

లిపోప్రొటీన్ (ఎ) అధికంగా ఉండడానికి కొన్ని కారణాలు :

జన్యుపరమైన కారకాలు: Lp(a) స్థాయిలు ఎక్కువగా జన్యువలసె నిర్ణయించబడతాయి. Lp(a) ఉత్పత్తికి బాధ్యత వహించే జన్యువులలో వారసత్వంగా వస్తుంది. ఈ కారణంగా కొంతమంది వ్యక్తులు సహజంగానే పెరిగిన స్థాయిలను కలిగి ఉండవచ్చు.

జాతి: దక్షిణాసియా, ఆఫ్రికన్ సంతతికి చెందిన వ్యక్తులు వంటి నిర్దిష్ట జాతి సమూహాలు ఇతర జనాభాతో పోలిస్తే అధిక సగటు Lp(a) స్థాయిలను కలిగి ఉంటాయి.
కిడ్నీ వ్యాధి: మూత్రపిండ వ్యాధి ఉన్న వ్యక్తులు, ముఖ్యంగా డయాలసిస్‌లో ఉన్నవారు, తరచుగా ఎల్‌పి(ఎ) స్థాయిలను ఎక్కువగా కలిగి ఉంటారు.

లిపోప్రొటీన్(ఎ) పెరిగితే వచ్చే ప్రమాదాలు ఏమిటి ?

లిపోప్రొటీన్ (ఎ)  స్థాయిలు 50 MG /DL కంటే ఎక్కువగా ఉంటె అనేక రోగాలకు దోహదపడే అవకాశం ఉంది.

లైపోప్రొటీన్(ఎ)  ప్రాథమికంగా గుండె సంబంధ వ్యాధుల ప్రమాదంతో ముడిపడి ఉంది. ఎల్‌పి(ఎ) యొక్క ఎలివేటెడ్ లెవెల్స్‌తో ముడిపడి ఉన్న అనేక వ్యాధులు లేదా పరిస్థితులు ఏమిటంటే
కరోనరీ ఆర్టరీ డిసీజ్ (CAD): CAD అనేది గుండెకు సరఫరా చేసే ధమనులలో ఫలకం ఏర్పడే పరిస్థితి. Lp (a) యొక్క అధిక స్థాయిలు CAD ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి. Lp (a) ధమనుల అడ్డంకుల అభివృద్ధికి దోహదం చేస్తాయి.

స్ట్రోక్: ఎలివేటెడ్ ఎల్‌పి(ఎ) స్థాయిలు ఇస్కీమిక్ స్ట్రోక్‌కు ప్రమాద కారకంగా గుర్తించబడ్డాయి. ఇది మెదడు రక్త నాళాలలో గడ్డకట్టడం లేదా ఫలకం ఏర్పడడం వల్ల మెదడుకు రక్త ప్రసరణ నిరోధించబడినప్పుడు సంభవిస్తుంది. దీని మూలంగా పక్షవాతం వస్తుంది.

అయోర్టిక్ స్టెనోసిస్: అయోర్టిక్ స్టెనోసిస్ అనేది గుండెలోని అయోర్టిక్ కవాటం మూసుకుపోవడం. దీని కారణంగా శరీరానికి రక్త ప్రసరణను దెబ్బతీస్తుంది.

పెరిఫెరల్ ఆర్టరీ డిసీజ్ (PAD): PAD అనేది గుండె మరియు మెదడు వెలుపల ఉన్న రక్తనాళాల బ్లాక్స్ ఉండడాన్ని సూచిస్తుంది. సాధారణంగా కాళ్లలోని ధమనులకు బ్లాక్స్ వస్తాయి . ఎలివేటెడ్ Lp(a) స్థాయిలు PAD ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.

ఉదర బృహద్ధమని అనూరిజం (AAA): AAA అనేది పొత్తికడుపుకు సరఫరా చేసే ప్రధాన రక్తనాళమైన బృహద్ధమని పెద్దదిగా మరియు బలహీనంగా మారే పరిస్థితి. అధ్యయనాలు అధిక Lp(a) స్థాయిలు మరియు AAA ప్రమాదానికి మధ్య సంబంధాన్ని కనుగొన్నాయి.

సిరల త్రాంబోఎంబోలిజం (VTE): VTE అనేది సిరల్లో రక్తం గడ్డకట్టడాన్ని సూచిస్తుంది. తరచుగా ఇది కాళ్ళలో (డీప్ వెయిన్ థ్రాంబోసిస్) లేదా ఊపిరితిత్తులలో (పల్మనరీ ఎంబోలిజం) జరుగుతుంది. అధిక Lp(a) స్థాయిలు VTE ప్రమాదాన్ని పెంచుతాయి.

ఎలివేటెడ్ Lp(a) స్థాయిలు ఈ జబ్బులతో ముడిపడి ఉన్నప్పటికీ, అధిక Lp(a) ఉన్న ప్రతి ఒక్కరూ వాటిని అభివృద్ధి చేయరని గమనించడం ముఖ్యం.

ఎల్‌పి(ఎ) తగ్గించడానికి సరైన ఆహారం ఏమిటి ?

ఆహార మార్పులు లిపోప్రొటీన్(ఎ) (ఎల్‌పి(ఎ) స్థాయిలను గణనీయంగా తగ్గించవు. ఎందుకంటే అవి ప్రాథమికంగా జన్యుపరమైన కారకాలచే నిర్ణయించబడతాయి. ఆరోగ్యకరమైన ఆహారాన్ని అవలంబించడం శరీర ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచడంలో సహాయపడుతుంది. దానివల్ల జబ్బులు వచ్చే ప్రమాదం తగ్గుతుంది. వాటిలో కొన్ని :

సమతుల్య ఆహారంపై దృష్టి పెట్టండి: పండ్లు, కూరగాయలు, తృణధాన్యాలు, లీన్ ప్రోటీన్లు మరియు ఆరోగ్యకరమైన కొవ్వులు అధికంగా ఉండే ఆహారాన్ని తినండి. వివిధ రకాల రంగురంగుల పండ్లు మరియు కూరగాయలు, వోట్స్ మరియు బ్రౌన్ రైస్ వంటి తృణధాన్యాలు మరియు చేపలు, పౌల్ట్రీ మరియు చిక్కుళ్ళు వంటి ప్రోటీన్ యొక్క లీన్ మూలాలను ఆహారంలో చేర్చండి.
సంతృప్త మరియు ట్రాన్స్ ఫ్యాట్‌లను తగ్గించండి: సంతృప్త మరియు ట్రాన్స్ ఫ్యాట్‌లు అధికంగా ఉన్న ఆహారాన్ని మీ తీసుకోవడం పరిమితం చేయండి, ఎందుకంటే అవి LDL కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలను పెంచుతాయి. వీటిలో రెడ్ మీట్ , పూర్తి కొవ్వు పాల ఉత్పత్తులు, వేయించిన ఆహారాలు మరియు ప్రొసెస్డ్ ఫుడ్స్ ఉన్నాయి. ఆలివ్ ఆయిల్, అవకాడో, గింజలు వంటి ఆరోగ్యకరమైన కొవ్వులను ఎంచుకోండి.
ఒమేగా -3 కొవ్వు ఆమ్లాలను తినండం పెంచండి: ఒమేగా -3 కొవ్వు ఆమ్లాలు గుండె ఆరోగ్యంగా ఉండడానికి తోడ్పడుతుంది. మీ ఆహారంలో సాల్మన్, ట్యూనా మరియు సార్డినెస్ వంటి కొవ్వు చేపలను చేర్చండి . అవసరం ఐతే ఒమేగా-3 సప్లిమెంట్లను తీసుకొండి.
ఫైబర్-రిచ్ ఫుడ్స్: తృణధాన్యాలు, చిక్కుళ్ళు, పండ్లు మరియు కూరగాయలు వంటి అధిక ఫైబర్ ఆహారాలను తీసుకోండి. డైటరీ ఫైబర్ కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలను మెరుగుపరచడంలో మరియు గుండె ఆరోగ్యాన్ని ప్రోత్సహించడంలో సహాయపడుతుంది.
జోడించిన చక్కెరలు మరియు శుద్ధి చేసిన కార్బోహైడ్రేట్‌లను పరిమితం చేయండి: చక్కెర పానీయాలు, ప్రాసెస్ చేసిన స్నాక్స్ మరియు శుద్ధి చేసిన కార్బోహైడ్రేట్‌లు అధికంగా ఉన్న ఆహారాలను తీసుకోవడం తగ్గించండి. ఇవి బరువు పెరగడానికి మరియు జీవక్రియ అసమతుల్యతకు దోహదం చేస్తాయి.
మితమైన ఆల్కహాల్ వినియోగం: మీరు ఆల్కహాల్ తీసుకుంటే, మితంగా చేయండి. అధిక ఆల్కహాల్ తీసుకోవడం ట్రైగ్లిజరైడ్ స్థాయిలను పెంచుతుంది మరియు గుండె ఆరోగ్యంపై ప్రతికూల ప్రభావాలను కలిగిస్తుంది.

ఎల్‌పి(ఎ) తగ్గించడానికి ఎటువంటి మందులు వాడాలి ?

ప్రస్తుతం, లిపోప్రొటీన్(ఎ) (ఎల్‌పి(ఎ) స్థాయిలను తగ్గించేందుకు ఎటువంటి మందులు సిఫార్సు చెయ్యలేదు. అయితే, కొన్ని మందులు ఎల్‌పి(ఎ) స్థాయిలపై కొంత ప్రభావం చూపవచ్చు. ఇ

Lp(a) స్థాయిలను తగ్గించడంలో సహాయపడే కొన్ని మందులు:

స్టాటిన్స్: అటోర్వాస్టాటిన్, సిమ్వాస్టాటిన్ లేదా రోసువాస్టాటిన్ వంటి స్టాటిన్స్ సాధారణంగా LDL కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలను తగ్గించడానికి సూచించబడతాయి. Lp(a) స్థాయిలను తగ్గించడంలో అవి కొంత సహాయపడవొచ్చు.
నియాసిన్ (విటమిన్ బి3): నియాసిన్ అనేది బి-విటమిన్, ఇది హెచ్‌డిఎల్ (మంచి) కొలెస్ట్రాల్‌ను పెంచడానికి మరియు ఎల్‌డిఎల్ కొలెస్ట్రాల్‌ను తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. ఇది Lp(a) స్థాయిలను కూడా తగ్గించవచ్చు. అయితే దీని వల్ల సైడ్ ఎఫెక్ట్స్ ఎక్కువగా ఉంటాయి.
PCSK9 ఇన్హిబిటర్లు: ప్రొప్రొటీన్ కన్వర్టేజ్ సబ్‌టిలిసిన్/కెక్సిన్ టైప్ 9 (PCSK9) ఇన్హిబిటర్లు, ఎవోలోకుమాబ్ లేదా అలిరోక్యుమాబ్ వంటివి. ఇవి LDL కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలను తగ్గించడానికి ఉపయోగించే ఇంజెక్షన్ మందులు. వారి ప్రాథమిక లక్ష్యం LDL కొలెస్ట్రాల్ అయినప్పటికీ, Lp(a) స్థాయిలలో తగ్గింపును కూడా చూడవొచ్చు
ఈస్ట్రోజెన్ రీప్లేస్‌మెంట్ థెరపీ: ఋతుక్రమం ఆగిపోయిన మహిళల్లో, ఈస్ట్రోజెన్ రీప్లేస్‌మెంట్ థెరపీ ఇస్తారు. ఇది Lp(a) స్థాయిలలో స్వల్ప తగ్గుదలకు దారితీయవచ్చు. కానీ , ఈస్ట్రోజెన్ థెరపీ వివిధ ప్రమాదాలతో ముడిపడి ఉంటుంది. అందుకే ఎక్కువగా దీనిని వాడరు.
యాంటిసెన్స్ ఒలిగోన్యూక్లియోటైడ్స్: ఇన్క్లిసిరాన్ వంటి యాంటిసెన్స్ ఒలిగోన్యూక్లియోటైడ్ మందులు, LDL కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలను తగ్గించగల కొత్తగా వచ్చిన మందులు . కొన్ని అధ్యయనాలు Lp(a) స్థాయిలను తగ్గించడంలో కూడా ప్రభావం చూపుతాయని కనుగొన్నారు.

Lp(a) స్థాయిలను తగ్గించడంలో ఈ మందుల యొక్క సమర్థత వ్యక్తి నుండి వ్యక్తికి మారవచ్చు. తగ్గింపు గణనీయంగా ఉండకపోవచ్చని గమనించడం ముఖ్యం.మీ వ్యక్తిగత ఆరోగ్య స్థితి, ప్రమాద కారకాలు మరియు ఔషధాల యొక్క దుష్ప్రభావాలను పరిగణనలోకి తీసుకొని మీ డాక్టర్ ఏ మందులను ఉపయోగించాలనే నిర్ణయం తీసుకుంటాడు.