సీరం క్రియాటినిన్ (Serum Creatinine) అనేది రక్తంలో క్రియేటినిన్ స్థాయిని కొలిచే ఒక రక్త పరీక్ష. సీరం క్రియేటినిన్ స్థాయి మూత్రపిండాల పనితీరుకు గుర్తుగా ఉపయోగించబడుతుంది. మూత్రపిండాలు సరిగ్గా పని చేయకపోతే, సీరం క్రియేటినిన్ స్థాయి పెరగవచ్చు.
Table of Contents
క్రియేటినిన్ అంటే ఏమిటి ?
క్రియేటినిన్ క్రియేటిన్ అనే పదార్థం నుండి ఏర్పడుతుంది. క్రియేటిన్ కండరాలలో కనిపించే పదార్ధం. క్రియేటిన్‌ను కండరాలు శక్తి వనరుగా ఉపయోగిస్తాయి. కండరాలు శక్తిని ఉపయోగించినప్పుడు , క్రియేటిన్ క్రియేటినిన్‌గా విభజించబడుతుంది. క్రియేటినిన్ రక్తప్రవాహం ద్వారా మూత్రపిండాలకు రవాణా చేయబడుతుంది, అక్కడ అది రక్తం నుండి ఫిల్టర్ చేయబడుతుంది మరియు మూత్రంలో శరీరం నుండి తొలగించబడుతుంది.
మూత్రపిండాలు సరిగ్గా పని చేయకపోతే, సీరం క్రియేటినిన్ స్థాయి పెరగవచ్చు.
సీరం క్రియేటినిన్ పరీక్ష చేయించుకోవడానికి అనువైన సమయం
సీరం క్రియేటినిన్ పరీక్ష చేయించుకోవడం కోసం నిర్దిష్ట సమయం అంటూ లేదు. పరీక్ష రోజులో ఏ సమయంలోనైనా చేయవచ్చు మరియు ఉపవాసం అవసరం లేదు.
ఎందుకు చేయించుకోవాలి?
మూత్రపిండాల పనితీరును అంచనా వేయడానికి మరియు వివిధ మూత్రపిండాల సంబంధిత పరిస్థితులను నిర్ధారించడానికి లేదా పర్యవేక్షించడానికి సీరం క్రియేటినిన్ పరీక్ష చేయించుకోవాలి.
సీరం క్రియేటినిన్ పరీక్షను నిర్వహించడానికి కొన్ని సాధారణ కారణాలు
మీకు మూత్రపిండ వ్యాధి లక్షణాలు ఉంటే
మార్పిడి చేయబడిన మూత్రపిండాల పనితీరును పర్యవేక్షించడానికి
మూత్రపిండ వ్యాధి: మూత్రపిండాల పనితీరును అంచనా వేయడానికి మరియు మూత్రపిండ వ్యాధిని నిర్ధారించడానికి సాధారణంగా సీరం క్రియాటినిన్ పరీక్షను ఉపయోగిస్తారు. ఎలివేటెడ్ సీరం క్రియాటినిన్ స్థాయిలు మూత్రపిండాల పనితీరును తగ్గించడాన్ని సూచిస్తాయి మరియు పరీక్ష మూత్రపిండ వ్యాధి యొక్క తీవ్రతను గుర్తించడంలో సహాయపడుతుంది.
మూత్రపిండాల పనితీరును పర్యవేక్షించడం: తెలిసిన మూత్రపిండ వ్యాధి లేదా ఇతర మూత్రపిండాల సంబంధిత పరిస్థితులు ఉన్న వ్యక్తులకు, కాలక్రమేణా మూత్రపిండాల పనితీరులో మార్పులను పర్యవేక్షించడానికి, చికిత్స యొక్క ప్రభావాన్ని అంచనా వేయడానికి మరియు వ్యాధి పురోగతిని ట్రాక్ చేయడానికి సాధారణ సీరం క్రియేటినిన్ పరీక్ష చేయవచ్చు.
ఇతర వైద్య పరిస్థితుల మూల్యాంకనం: మధుమేహం, రక్తపోటు, స్వయం ప్రతిరక్షక వ్యాధులు మరియు మూత్ర మార్గము అంటువ్యాధులు వంటి మూత్రపిండాల పనితీరును ప్రభావితం చేసే ఇతర వైద్య పరిస్థితుల మూల్యాంకనంలో భాగంగా సీరం క్రియేటినిన్ పరీక్షను నిర్వహించవచ్చు.
మందుల పర్యవేక్షణ: మూత్రపిండాలకు నష్టాన్ని కలిగించే కొన్ని మందులు, మరియు సురక్షితమైన మందుల డోస్ నిర్ధారించడానికి సీరం క్రియేటినిన్ స్థాయిలను క్రమానుగతంగా పర్యవేక్షించడం అవసరం కావచ్చు.
శస్త్రచికిత్సకు ముందు: శస్త్రచికిత్సకు ముందు మూల్యాంకనంలో భాగంగా సీరం క్రియేటినిన్ పరీక్షను నిర్వహించవచ్చు.
రొటీన్ హెల్త్ స్క్రీనింగ్: సీరం క్రియేటినిన్ పరీక్షను సాధారణ ఆరోగ్య స్క్రీనింగ్‌లలో భాగంగా చేర్చవచ్చు లేదా ప్రమాద కారకాలు లేని వ్యక్తులలో సంభావ్య మూత్రపిండాల సమస్యలను ముందస్తుగా గుర్తించడం కోసం తనిఖీ చేయవచ్చు.
వ్యక్తి యొక్క వైద్య చరిత్ర, లక్షణాలు మరియు ఇతర సంబంధిత అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకుని, సీరం క్రియేటినిన్ పరీక్ష డాక్టర్ నిర్ణయించడం జరుగుతుంది.
సీరం క్రియేటినిన్ పరీక్ష ఎప్పుడెప్పుడు చేయించుకోవాలి?
సాధారణ వ్యక్తుల క్రియేటినిన్ పరీక్షను రొటీన్ హెల్త్ పరీక్షలలో భాగంగా ప్రతి ఒకటి నుండి రెండు సంవత్సరాలకు చేయించుకోవాలి
మధుమేహం (diabetes), హైపర్‌టెన్షన్ (hypertension) వంటి ప్రమాద కారకాలు ఉన్న వ్యక్తులకు, మరింత తరచుగా క్రియేటినిన్ పరీక్షలుచేయించుకోవాలి.
సీరం క్రియేటినిన్ (Serum Creatinine) స్థాయిల యొక్క సాధారణ పరిధి
సీరం క్రియేటినిన్ స్థాయిల యొక్క సాధారణ పరిధి ప్రయోగశాల మరియు దానిని కొలవడానికి ఉపయోగించే పద్ధతిపై ఆధారపడి కొద్దిగా మారవచ్చు, కానీ సాధారణంగా, పెద్దలలో సీరం క్రియేటినిన్ స్థాయిల యొక్క సాధారణ పరిధి:
పెద్దలలో సీరం క్రియేటినిన్ (Serum Creatinine) స్థాయిల యొక్క సాధారణ పరిధి:
పురుషులకు: డెసిలీటర్‌కు 0.6 నుండి 1.2 మిల్లీగ్రాములు (md/dl) మహిళలకు: డెసిలీటర్‌కు 0.5 నుండి 1.1 మిల్లీగ్రాములు (md/dl)
సీరం క్రియేటినిన్ పరీక్ష ఉపయోగాలు
రక్తం నుండి క్రియేటినిన్‌ను తొలగించడానికి మూత్రపిండాలు బాధ్యత వహిస్తాయి కాబట్టి సీరం క్రియేటినిన్ స్థాయి మూత్రపిండాల పనితీరుకు గుర్తుగా ఉపయోగించబడుతుంది. మూత్రపిండాలు సరిగ్గా పని చేయకపోతే, సీరం క్రియేటినిన్ స్థాయి పెరగవచ్చు. క్రియేటినిన్ స్థాయి పెరిగితే, కిడ్నీ రక్తం నుండి క్రియేటినిన్ సమర్ధవంతంగా తొలగిండంలేదని అర్ధం.
సీరం క్రియేటినిన్ అధిక స్థాయి ఉంటె ఏమిటి అర్ధం?
సాధారణంగా, మూత్రపిండాల పనితీరు తగ్గుతున్నప్పుడు , సీరం క్రియేటినిన్ స్థాయిలు పెరుగుతాయి. అయినప్పటికీ,కిడ్నీ వ్యాధిని సూచించే సీరం క్రియాటినిన్ స్థాయి వయస్సు, ఆడ మగా , కండర ద్రవ్యరాశి మరియు అంతర్లీన ఆరోగ్య పరిస్థితులతో సహా వివిధ కారకాలపై ఆధారపడి మారవచ్చు. అయితే, సాధారణంగా, సీరం క్రియాటినిన్ స్థాయి సాధారణ స్థాయి కంటే ఎక్కువగా ఉంటే కిడ్నీ వ్యాధికి సంకేతం కావచ్చు.
పెద్దవారిలో, పురుషులకు 1.2 mg/dL కంటే ఎక్కువ సీరం క్రియాటినిన్ స్థాయి మరియు స్త్రీలకు 1.1 mg/dL కంటే ఎక్కువగా ఉంటే మూత్రపిండాల పనితీరు తగ్గినట్లు సూచన. అయినప్పటికీ, మూత్రపిండ వ్యాధి యొక్క నిర్వచనం కేవలం ఒక క్రియాటినిన్ స్థాయి మీద ఆధారపడి ఉండదని గమనించడం ముఖ్యం. మూత్రపిండ వ్యాధి నిర్ధారణకు సాధారణంగా మూత్ర పరీక్షలు లేదా ఆల్ట్రాసౌండ్ వంటి ఇతర పరీక్షలు అవసరం.
సీరం క్రియేటినిన్‌తో పాటు, మూత్రపిండాల పనితీరును పూర్తిగా అంచనా వేయడానికి మరియు మూత్రపిండాల వ్యాధిని నిర్ధారించడానికి అంచనా వేయబడిన గ్లోమెరులర్ ఫిల్ట్రేషన్ రేట్ (eGFR), యూరిన్ ప్రోటీన్ పరీక్షలు మరియు ఆల్ట్రాసౌండ్ వంటి ఇతర పరీక్షలు అవసరం కావచ్చు.
